70 jaar Molukse onafhankelijkheid in Lunteren : van “vreemden uit de oost” tot mede-Lunteranen.
in de ‘Dr. P. HOEKSTRA’ ZAAL
De Molukse gemeenschap in Lunteren is een belangrijk onderdeel van onze Lunterse bevolking. Daarom nemen we u mee terug in de geschiedenis over het ontstaan van De Molukse wijk Lunteren, welke onderdeel is van die Lunteren. De expositie zal permanent deel uitmaken van de expositie in Museum Lunteren rond erfgoed en historie van Lunteren in de dr. Pier Hoekstrazaal.
De Molukse wijk in Lunteren bestaat sinds november 1964. De oorspronkelijke bewoners waren Molukse gezinnen uit kamp ‘Bruinhorst’ te Ederveen en Molukse gezinnen uit kamp ‘De Biezen’ te Barneveld. Symbool voor deze samensmelting is het huwelijk tussen ms. Bruinhorst L. Gerrits en Mr. De Biezen M. Lawalata. Beiden geportretteerd op hun trouwfoto. Het thema 2=1 symboliseert niet alleen de samensmelting van 2 Molukse kampen tot een wijk, maar ook de samensmelting tussen de Molukse gemeenschap en de autochtone Lunterse gemeenschap.
Bekijk in de video hiernaast het interview met Tineke Lawalata met bestuurslid Tjipke Timmer in Museum Lunteren, regie medewerker Cobie van de Ven.
70 jaar terug 21 maart 1951
De aankomst van 12.500 Ambonezen
Tijdens de onderhandelingen over de soevereiniteitsoverdracht in 1949 wordt afgesproken dat alle KNIL-soldaten hun wapens kunnen neerleggen en kunnen demobiliseren in een stad naar keuze. In 1950 vindt er op Ambon een onafhankelijkheidsstrijd plaats. Op 25 april 1950 wordt de Republiek Maluku Selatan (RMS) uitgeroepen door Molukse vrijheidsstrijders. Die wachten op steun van alle Molukse KNIL-soldaten, die nog op Java gestationeerd zijn en terug naar Ambon willen. Indonesië eist dat Nederland de Molukse KNIL-soldaten niet op de Molukken laat demobiliseren. De Nederlandse regering besluit de Molukse militairen en hun gezinnen tijdelijk naar Nederland te brengen en na 6 maanden terug naar de Molukken te brengen. Maar dit blijkt een loze belofte die Nederland niet kan inlossen.
Aankomst Eerste Molukse gezinnen met de Kota Inten in Rotterdam
21 maart 1951 kwamen de eerste Molukse gezinnen in Rotterdam aan. Met de ‘Kota Inten’ kwamen de eerste gezinnen in Nederland aan. In totaal zullen in 3 maanden tijd ruim 12.500 Ambonezen de tocht naar Nederland maken! In Nederland werden de Ambonezen ondergebracht in 90 kampen. Huisraad e.a. bleef eigendom van de Nederlandse Staat en alles werd gesigneerd met R.I. (rijkseigendom). Alle militairen werden bij aankomst ‘op staande voet’ ontslagen. De afbeelding op de koffer is van de New Australia, die op 29 april 1951 in Amsterdam is aangekomen.
Landgoed ‘De Biezen’ Lunteren
Aan het begin van de jaren vijftig heerste er een groot tekort aan woningen. Omdat de verwachting is dat de Molukkers weer snel zullen vertrekken, worden ze ondergebracht in onderkomens die voor tijdelijke bewoning geschikt zijn. Deze woonoorden of Ambonezenkampen liggen op het platteland. De 2 bekendste zijn voormalig Duitse doorgangskampen Vught en Westerbork. In totaal waren er 90 Molukse woonoorden in Nederland!
De Molukkers uit Lunteren komen uit woonoord Bruinhorst te Ederveen en uit woonoord De Biezen te Barneveld.
Monument in de Dorpsstraat te Lunteren. Symbool voor Dua Djadi Satu’ (2=1).
De 12.500 Ambonezen, ooms en tantes, hebben naast hun koffer met klederdracht ook hun cultuur en traditie naar Nederland gebracht. De specifieke muziekinstrumenten, de tahuri (schelp), de tifa (trom), de suling (dwarsfluit van bamboe en aluminium) totobuang (xylofoon).
