Van 18 februari tot en met 20 mei 2017 wordt in het museum een groot deel van de verzameling toverlantaarns van Paul van den Heuvel geëxposeerd.
Toverlantaarns uit de hele wereld en in allerlei vormen en afmetingen.
Een toverlantaarn is een apparaat waarmee doorzichtige afbeeldingen geprojecteerd kunnen worden op een wand of scherm. Het is dus eigenlijk de voorloper van de dia- en filmprojector. De lantaarn is in het midden van de zeventiende eeuw uitgevonden door de Nederlandse wetenschapper Christiaan Huygens.
In de begintijd hadden de lantaarns in een kaars of klein olielampje een (zwakke) lichtbron. De expositie toverlantaarns bestaat behalve uit Europese ook uit enkele Amerikaanse modellen.
De Europese toverlantaarn kent een Engelse-, Duitse- en Franse variant. De Engelse lantaarns zijn vaak zeer gedegen en veelal gemaakt van mahoniehout.
Speelgoedfabrikanten in Duitsland maakten de toverlantaarn geschikt voor het dagelijks gebruik door het toepassen van goedkoop materiaal zoals blik.
De Franse versie kenmerkte zich door zijn fraaie en sierlijke vormgeving.
In de loop van de tijd veranderde de lichtbron. Waar aanvankelijk gebruik werd gemaakt van een kaars, kwam de ontwikkeling op gang van toverlantaarns die op olielampen werden geplaatst. Weer later deed de elektrische lamp haar intrede.
Wie is de man achter deze verzameling? Dat is de in Utrecht opgegroeide Paul van den Heuvel. In zijn vrije tijd bezochten hij en zijn broers graag clubhuizen zoals die van het Leger des Heils. Daar kwam hij voor het eerst in zijn leven in aanraking met een toverlantaarn. De fascinatie was geboren. Bijbelverhalen en sprookjes werden ademloos bekeken. Was hij als kind vooral geïnteresseerd in de historie en beeldende verhalen, in de jaren tachtig van de vorige eeuw wekte de vormgeving van de toverlantaarns steeds meer Pauls interesse. Vooral toen hij een prachtig mahoniehouten exemplaar uit Engeland cadeau kreeg. Hij begon serieus te verzamelen. Om zijn collectie uit te breiden, bezoekt de inmiddels gepensioneerde Paul nog regelmatig (rommel)markten en beurzen in binnen- en buitenland. Daarnaast is hij ook meer aandacht gaan besteden aan het opknappen dan wel restaureren van toverlantaarns. De exemplaren in zijn verzameling komen uit alle windstreken en kennen een grote, vaak verrassende diversiteit.
